برنج قهوه ای چیست؟ از خواص برنج قهوه ای چه می دانید؟
ارزش غذایی برنج قهوه ای
برنج قهوه ای یکی از سالم ترین مواد غذایی در گروه غلات محسوب می شود. برنج قهوه ای یک دانه فوق العاده کامل است که در خود بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی را دارد و اثرات مفید خود در سیستم بدن انسان از جمله قلب، هضم غذا، سلامت مغز، استخوان ها، ماهیچه ها و کاهش کلسترول و فشارخون دارد. برنج قهوه ای به سبب حفظ پوسته یا سبوس خود دارای ارزش غذایی بالایی است و مصرف آن برای رفع برخی از بیماری ها مفید است.
رنگ این برنج موجب شده تا در سفره خانواده های ایرانی جای نداشته باشد. اغلب مردم برنج سفید را به برنج قهوه ای ترجیح می دهند اما با خوردن یک وعده از این برنج به خوشمزگی و خواص آن پی می برند. تمام برنج های سفید روزی برنج قهوه ای بودند. فرآیندهای بسیاری برای تفکیک پوسته، سبوس و جوانه برنج صورت می گیرد. این فرآیند طول عمر برنج را بالا می برد ولی مقدار بسیاری از مواد مغذی آن را از بین می برد از جمله فیبر، ویتامین ها، مواد معدنی. برای خنثی کردن این اثر، گاهی برنج ها را به شکل مصنوعی غنی سازی می کنند.
برنج قهوه ای چیست؟
چنان چه هر دانه برنج را 4 لایه در نظر بگیرید، این لایه ها از خارج به داخل شامل شلتوک، سبوس، جرم و اندوسپرم (بخش نشاسته ای برنج) است. اولین لایه برنج شلتوک است که از طریق دستگاه جدا می شود و قابل خوردن نیست. در برنج قهوه ای فقط شلتوک جدا شده و لایه های زیرین آن، سبوس که غنی از فیبر است و جوانه که سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی است، محافظت می شود. این نوع برنج نسبت به برنج سفید نیاز به جویدن بیشتری دارد و عطر و بوی دلپذیری نیز دارد.
دانه های برنج در اصل حاوی پوسته ای بیرونی و نازک به رنگ قهوه ای است که به دانه سفید رنگ چسبیده است. به این نوع برنج که به رنگ قهوه ای است، برنج قهوه ای یا برنج سبوس دار رژیمی می گویند. حال چنان چه لایه سبوس از روی برنج برداشته شود، همان برنج سفید تولید می شود که روزانه مورد استفاده بسیاری از افراد قرار می گیرد. برنج سفید نسبت به برنج قهوه ای دارای ارزش غذایی کمتری است.
خواص برنج قهوه ای
- برنج قهوه ای به دلیل داشتن شاخص گلیسمی پایین برای افراد دیابتی و دارای قند خون بالا بسیارمفید است در نتیجه انسولین را کاهش میدهد و موجب تثبیت قند خون میشود. (شاخص گلیسمی به ما میگوید بطور مثال پس از صرف مقدار مشخصی ازیک ماده غذایی خاص، قند خون به چه میزان افزایش خواهد داشت)
- برنج قهوه ای نقش مهمی در پیشگیری از سرطانهای مختلف مانند سرطان روده بزرگ، سرطان پستان و سرطان خون ایفا میکند.
- برنج قهوه ای بدلیل داشتن ویتامین B و مواد معدنی ضروری مانند منگنز برای عملکرد بهتر مغز و سیستم عصبی بسیارمفید است، به سوخت و ساز بدن در مغز سرعت میبخشد.
- جوانه برنج قهوه ای خاصیت ضدافسردگی داشته و به مبارزه با اختلالات اضطرابی کمک میکند.
- برنج قهوه ای برای درمان بد خوابی نیز مفید است. برنج قهوه ای منبع طبیعی ملاتونین یا همان هورمون خواب است و با تمدد اعصاب باعث افزایش کیفیت خواب میشود.
- برنج قهوه ای مقادیر قابل توجهی ویتامین، مواد معدنی و ترکیبات فنلی ضروری دارد که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند
- برنج قهوه ای سرشار از منیزیم است که همراه با کلسیم رشد ساختار فیزیکی استخوانها را فراهم کرده وبه حفظ سلامت استخوانها کمک میکند.
- مصرف برنج قهوه ای به بهبود قابل توجه غلظت خون و کلسترول خوب (HDL) در افراد مبتلا به سوء مصرف الکل کمک میکند.
- مصرف غلات کامل مانند برنج قهوه ای به کاهش انسداد عروق و در نتیجهی تجمع چربیها کمک میکند. این عمل در کاهش خطر ابتلا به اختلالات قلبی مثل فشار خون بالا و بیماریهای عروقی مؤثر است.
- فیبر موجود در برنج قهوه ای عملکرد رودهها را تنظیم کرده و به شما حس سیری میدهد و مانع از یبوست و کولیت روده میشود. مطالعهی مقایسهای که بین برنج سفید و قهوه ای درباره فرآیند هضم در معده انجام شد، نشان میدهد پوستهی سبوس برنج قهوه ای از جذب اسید معده و رطوبتی که باعث ورم معده میشود جلوگیری میکند.
- جوانهی برنج قهوه ای برای سلامت روان مادران شیرده بسیارمفید است.
- جوانهی برنج قهوه ای به دلیل داشتن منابع فراوان اسید گاما آمینوبوتیریک در پیشگیری از عوارض مربوط به اعصاب مثل بیماری آلزایمر مؤثر است.
- مصرف غلات کامل مثل برنج قهوه ای موجب کاهش شاخص تودهی بدن و چربی آن میشود .
فرآیند تولید برنج قهوه ای به چه صورت است؟
برخی به برنج قهوه ای برنج پیش پخت شده نیز می گویند. فرآیند تولید برنج قهوه ای به این صورت است که، زمانی برنج را در حالت شلتوک از مزرعه برداشته می کنند قبل از تفکیک کردن شلتوک از دانه برنج، آن را با آب داغ یا بخار آب، مقداری حرارت می دهند. این حرارت موجب انتقال ویتامین ها و املاح از داخل پوسته برنج به مغز آن می شود. پس از طی مرحله حرارت دهید برنج ها را خشک و سپس پوسته سلولزی آن را جدا می کنند. به دلیل فرآیند حرارت دهی، برنج با پوسته رویی آن، رنگ محصول نهایی به سبب جذب ویتامین ها و املاح و علاوه براین به علت رنگ قرمز متمایل به قهوه ای که پوسته زیر شلتوک دارد، به جهت قهوه ای شدن می رود. در صورتی که برنج سفید حرارتی نمی بیند و پوسته آن در همان حالت اولیه بعد از برداشت نیز زدوده و صیقل داده می شود. بنابراین فرآیند پیش پخت شدن برنج های قهوه ای موجب افزایش میزان املاح و ویتامین های آن ها نسبت به برنج سفید می شود.
دلایل گمنامی این محصول
در حقیقت شرایط فروش هر کالا یا محصول را ارائه و تقاضای آن مشخص می کند و متاسفانه خرید و مصرف برنج قهوه ای به حدی کم است که در شهرستان آستارا که برنج رتبه اول تولیدات کشاورزی را به خود اختصاص داده است، از 10 برنجکوبی فعال در آن تنها یک مورد برنج قهوه ای تولید می کنند. یکی از دلایل تولید پایین این محصول نبود تقاضای خرید است. البته تولید آن هزینه بسیاری دارد و به صورت میانگین هر 2 کیلو شلتوک 1 کیلو برنج قهوه ای به دست می آید. کارشناسان براین باورند که شناخت کم نسبت به خواص برنج قهوه ای موجب کاهش تقاضا است و شاید ناسازگاری سلیقه و طعم آن از علت گمنامی این محصول باشد. البته زمان بر بودن طبخ و رنگ کدر آن نیز می تواند از دلایل بی میلی مردم به مصرف این نوع برنج باشد.
راهکارهای معرفی و ترویج مصرف برنج قهوه ای
یکی از راهکارهای معرفی و ترویج برنج قهوه ای برگزاری جشنواره ها و برنامه های فرهنگی برای اطلاع رسانی ارزش های غذایی این محصول است. افراد آگاه به خواص برنج قهوه ای آن را مصرف می کنند و بسیاری از پزشکان توصه می کنند برنج قهوه ای را در برنامه غذایی خود قرار دهند. بنابراین هر قدر سطح آگاهی مردم نسبت به مغذی و مفید بودن این محصول افزایش پیدا کند، مصرف آن نیز رواج پیدا می کند. برای ترویج این نوع برنج بهتر است در زمان پخت غذا 2 قاشق از برنج سفید را کم و 2 قاشق برنج قهوه ای را جایگزین آن کنید. البته زمان پخت این دو برنج متفاوت است و باید جداگانه پخته شود. برای حفظ ارزش غذایی برنج قهوه ای بهتر است به صورت کته آماده شود.
قیمت برنج طارم | قیمت برنج ایرانی | گرانترین برنج ایرانی| بهترین برنج ایرانی | قیمت برنج هاشمی امروز | قیمت برنج طارم عطری درجه یک | قیمت برنج هاشمی امروز |بهترین برنج عطری ایرانی |
اسامی برنج های ایرانی |قیمت برنج شمال |بهترین برنج شمال |انواع برنج شمال